Điểm mù trên xe ô tô là khu vực không gian xung quanh xe mà người điều khiển phương tiện không thể quan sát được, dù là thông qua gương chiếu hậu hay quan sát trực tiếp. Những điểm mù này thường xuất hiện ở các vị trí như khu vực bị che khuất bởi gương chiếu hậu, phía trước đầu xe và phía sau đuôi xe. Sự tồn tại của điểm mù gây ra nguy hiểm, đặc biệt khi người lái xe thực hiện các thao tác như rẽ ở ngã tư, chuyển làn đường hoặc đỗ xe.
Điểm mù là khu vực không gian bên ngoài xe ô tô bị che khuất và nằm ngoài tầm nhìn của người lái. Thuật ngữ “điểm mù” có thể gây hiểu nhầm, vì nó không phải là một điểm đơn lẻ mà là một khu vực rộng lớn. Có lẽ các thuật ngữ “vùng mù” hoặc “vùng điểm mù” sẽ chính xác hơn. Sở dĩ thuật ngữ “điểm mù” được sử dụng phổ biến có thể là do sự tương đồng với thuật ngữ “điểm mù” của mắt.
Các vị trí điểm mù xe ô tô mà bác tài cần lưu ý
Đây là những khu vực mà người lái xe không thể nhìn thấy từ vị trí ghế lái, ngay cả khi quan sát qua gương chiếu hậu. Có nhiều yếu tố có thể làm giảm tầm nhìn của người lái và tăng kích thước vùng mù, chẳng hạn như thiết kế của xe (ghế cao, kính nhỏ…) hoặc thậm chí là chiều cao của người lái.
Trong số các loại phương tiện giao thông đường bộ, xe tải lớn như container có vùng mù lớn nhất, thường được gọi là “No-Zone”. Kích thước của vùng No-Zone khác nhau tùy thuộc vào loại xe và kích thước của nó. Các loại xe ô tô mui trần hai chỗ ngồi nhỏ (roadster) hoặc xe hatchback có vùng mù nhỏ nhất, trong khi xe bán tải (pickup truck) có vùng mù dài nhất.
Thông thường, vùng mù bao gồm bốn khu vực: phía trước, phía sau và hai bên xe ô tô. Vùng No-Zone phía trước có thể kéo dài từ 6 mét đến 7,6 mét, trong khi vùng phía sau có thể lên đến 61 mét (tương đương hơn 15 lần chiều dài của một chiếc sedan). Vùng hai bên còn rộng hơn, có thể kéo dài đến mép đường. Đây là lý do tại sao nên tránh di chuyển gần các xe container lớn, vì sẽ rất nguy hiểm nếu tài xế xe container không thể nhìn thấy sự hiện diện của bạn.
Điểm mù do cột A che khuất tầm nhìn
Cấu trúc của xe ô tô bao gồm các cột đỡ được sắp xếp thành từng cặp, gọi là cột A, B, C và D, từ trước ra sau, tạo nên kết cấu vững chắc cho thân xe. Số lượng cột có thể khác nhau tùy thuộc vào từng dòng xe. Tuy nhiên, chính những cột đỡ này lại tạo ra các điểm mù, che khuất tầm nhìn của người lái.
Ở vị trí người lái, nếu quay đầu nhìn xung quanh bằng mắt thường (không sử dụng gương chiếu hậu), sẽ có những điểm mù do các cột gây ra, như được minh họa trong hình bên dưới. Vùng màu trắng trong hình là vùng điểm mù.
Mặc dù vậy, nhờ có gương chiếu hậu, ảnh hưởng của các cột B, C và D gần như được loại bỏ. Tuy nhiên, cột A, nằm ở hai bên kính chắn gió phía trước, vẫn gây cản trở đáng kể đến tầm nhìn của người lái và tạo ra điểm mù khá lớn ở hai góc chéo phía trước xe.
Các nhà sản xuất ô tô đang nỗ lực phát triển công nghệ để loại bỏ hoặc giảm thiểu điểm mù do cột A gây ra. Mặc dù vậy, cột A vẫn là một phần không thể thiếu trong thiết kế xe, và thậm chí còn lớn hơn trên các mẫu xe thể thao. Đây có thể là một vấn đề cần được giải quyết trong công nghệ ô tô tương lai.
Điểm mù gương chiếu hậu không bao quát hết
Điểm mù này nằm trong vùng phản chiếu của hai gương chiếu hậu bên hông xe. Điểm mù này khiến người lái xe quan sát không rõ ràng và cho rằng khu vực bên trái hoặc bên phải xe đang trống, dẫn đến việc chuyển làn đường. Điều này rất nguy hiểm, vì đây là nguyên nhân gây ra nhiều vụ tai nạn, đặc biệt là khi xe đang di chuyển với tốc độ cao.
Do đó, khi lái xe và muốn chuyển làn, sang đường hoặc quay đầu, người lái xe nên giảm tốc độ và quan sát kỹ lưỡng hai bên, hoặc thậm chí quay đầu lại để có tầm nhìn tốt nhất. Ngoài ra, có thể lắp thêm một gương cầu nhỏ ở góc trái của gương chiếu hậu để tăng khả năng quan sát.
Điểm mù trước đầu xe ô tô
Điểm mù phía trước thường xuất hiện trên các xe có gầm cao như SUV, xe bán tải và xe tải. Mặc dù xe gầm cao mang lại tầm nhìn phía trước tốt hơn, nhưng nắp ca-pô cao cũng làm tăng kích thước điểm mù phía trước xe. Những điểm mù này thường gây nguy hiểm khi xe di chuyển chậm trong khu dân cư có trẻ em.
Vì vậy, người lái xe cần quan sát kỹ lưỡng khu vực phía trước xe trước khi chuyển hướng hoặc di chuyển. Người lái xe chuyển từ xe sedan sang SUV cũng cần tập làm quen với sự khác biệt về điểm mù giữa hai loại xe.
Đặc biệt, ở những khúc cua tay áo, nếu không có gương cầu cảnh báo bên đường, người lái xe nên bấm còi để phát tín hiệu cảnh báo mỗi khi vào cua.
Điểm mù phía sau xe ô tô
Điểm mù này là khu vực không gian phía sau xe mà người lái xe không thể quan sát được bằng mắt thường hoặc qua gương chiếu hậu. Đây là điểm mù lớn nhất khi ngồi ở vị trí lái xe, kéo dài từ phía sau xe đến vài mét. Đây là nguyên nhân gây ra nhiều tai nạn khi lùi xe, chẳng hạn như va chạm với trẻ em, cột hoặc đá.
Cách tốt nhất để đảm bảo an toàn là trang bị camera lùi hoặc cảm biến lùi. Nếu xe không được trang bị những thiết bị này, người lái xe cần kiểm tra kỹ lưỡng khu vực phía sau xe trước khi lùi, đặc biệt là ở khu vực dân cư hoặc có trẻ em.
Những điểm mù khác
Ngoài các loại điểm mù phổ biến đã nêu, còn có những khu vực không gian khác mà người lái xe không thể nhìn thấy từ vị trí ghế lái. Mặc dù một số điểm mù này không gây nguy hiểm nhiều, nhưng người lái xe vẫn cần chú ý để đảm bảo an toàn cho bản thân và những người xung quanh.
- Vùng sát xung quanh xe: Khi tiến hoặc lùi xe, có một vùng hẹp ngay sát trước và sau xe mà người lái xe không thể nhìn thấy, ngay cả khi có camera tiến hoặc lùi. Việc không nhìn thấy khu vực này có thể gây nguy hiểm. Do đó, người lái xe cần quan sát kỹ lưỡng trước khi tiến hoặc lùi xe.
- Phần bị gương chiếu hậu che khuất: Phần này nhỏ và nằm gần cột A, nên có thể được gộp chung với điểm mù do cột A gây ra.
- Phần dưới gầm xe: Khu vực này hoàn toàn nằm ngoài tầm nhìn của người lái xe, và hiện tại chưa có xe nào được trang bị camera soi gầm. Những vật thể nằm dưới gầm xe thường không gây ảnh hưởng đến quá trình lái xe.
- Phần trên nóc xe: Xe ô tô thường di chuyển theo phương ngang, song song với mặt đường, nên khu vực này không gây ảnh hưởng đến tầm nhìn của người lái xe.
Bên trên là các vị trí điểm mù của xe ô tô mà các bác tài cần lưu ý khí lái xe, hy vọng bài viết mang đến thông tin hữu ích cho bạn đọc.
