Lỗi cá vàng hay đèn cá vàng là hiện tượng đồng hồ ô tô báo lỗi có biểu tượng giống như một con cá vàng. Cùng tìm hiểu lỗi cá vàng trên ô tô là gì? Nguyên nhân đèn cá vàng bật sáng dưới đây nhé.
Lỗi cá vàng trên ô tô là gì?
Lỗi cá vàng trên ô tô là cách gọi thông thường của người dùng xe ô tô tại Việt Nam để chỉ tình trạng đèn báo “kiểm tra động cơ” (check engine) bật sáng trên bảng điều khiển. Khi đó, một biểu tượng hình động cơ màu vàng có hình dáng tương tự như một con cá vàng, sẽ xuất hiện. Tùy thuộc vào từng dòng xe và nhà sản xuất, biểu tượng này có thể đi kèm với các dòng chữ cảnh báo khác.
Nguyên nhân xe ô tô bị lỗi cá vàng
Lỗi cá vàng xuất phát từ nhiều nguyên nhân như:
Cảm biến oxy trên ô tô bị hỏng
Một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng đèn ccheck engine hay còn được người sử dụng xe tại Việt Nam gọi một cách dân dã là lỗi cá vàng xuất hiện trên bảng điều khiển là sự cố ở cảm biến oxy.
Cảm biến này đảm nhiệm vai trò đo lường lượng oxy dư thừa trong hệ thống khí thải. Dựa trên thông tin thu thập được, hệ thống máy tính trung tâm của xe sẽ tiến hành tính toán và điều chỉnh tỷ lệ hòa trộn giữa nhiên liệu và không khí sao cho phù hợp nhất với quá trình đốt cháy diễn ra bên trong các xi-lanh động cơ.
Mặc dù xe vẫn có khả năng vận hành khi cảm biến oxy gặp trục trặc, hư hỏng nhưng hiệu suất tiêu thụ nhiên liệu sẽ tăng lên đáng kể, dẫn đến tình trạng hao xăng hơn bình thường. Khi cảm biến oxy hoạt động không chính xác, đèn báo kiểm tra động cơ sẽ phát sáng để cảnh báo người lái.
Nếu tình trạng này kéo dài mà không được khắc phục có thể gây ra những tổn hại nghiêm trọng đến các bộ phận khác của xe như bugi hoặc bộ chuyển đổi xúc tác khí thải, làm gia tăng lượng khí thải độc hại ra môi trường. Các dòng xe đời mới ngày nay thường được trang bị hai cảm biến oxy, được lắp đặt ở vị trí trước và sau bộ trung hòa khí thải.
Việc kiểm tra và thay thế kịp thời bộ phận này khi phát hiện hư hỏng là rất quan trọng. Thêm vào đó, sự cố ở bộ trung hòa khí thải hoặc chính bản thân bugi cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến việc đèn cá vàng bật sáng. Biện pháp xử lý trong trường hợp này là tiến hành kiểm tra kỹ lưỡng và thay thế các bộ phận bị lỗi.
Nắp bình xăng chưa đóng kín
Một nguyên nhân khác thường gặp làm xe báo lỗi cá vàng là tình trạng nắp bình nhiên liệu bị hở hoặc chưa được đóng kín đúng cách. Hệ thống nhiên liệu của xe được thiết kế để hoạt động dưới một áp suất nhất định.
Nếu nắp bình xăng không được đóng chặt, áp suất bên trong hệ thống sẽ giảm xuống, làm cho hệ thống không thể hoạt động theo đúng thông số kỹ thuật ban đầu, và do đó, hệ thống sẽ báo lỗi thông qua đèn cá vàng.
Trong tình huống này, người lái chỉ cần đảm bảo nắp bình xăng được vặn chặt, và hệ thống sẽ tự động tắt cảnh báo sau một khoảng thời gian ngắn. Tuy nhiên, nếu sau khi đã đóng chặt nắp bình xăng mà vẫn ngửi thấy mùi xăng thoát ra hoặc lan vào bên trong khoang lái, rất có thể nắp xăng đã bị hỏng, cần được thay thế hoặc sửa chữa để khắc phục triệt để vấn đề.
Cảm biến đo lưu lượng khí nạp (MAF) bị lỗi
Cảm biến đo lưu lượng khí nạp (Mass Airflow – MAF) bị lỗi cũng là một nguyên nhân khiến xe bị lỗi cá vàng. Cảm biến MAF thường được đặt giữa bộ lọc không khí của động cơ và đường ống dẫn khí nạp. Chức năng chính của nó là xác định chính xác thể tích và tốc độ của dòng không khí đi vào động cơ.
Thông tin này rất quan trọng để hệ thống điều khiển động cơ có thể tính toán lượng nhiên liệu cần thiết để hòa trộn với không khí, tạo thành hỗn hợp cháy lý tưởng bên trong các xi-lanh. Tỷ lệ hòa trộn này sẽ thay đổi tùy thuộc vào các yếu tố môi trường như nhiệt độ, độ ẩm và áp suất không khí, cũng như điều kiện vận hành của xe và độ cao so với mực nước biển.
Khi cảm biến MAF gặp sự cố, người lái có thể nhận thấy một số triệu chứng bất thường như tốc độ vòng tua máy tăng cao khi xe đang ở chế độ không tải, khó khăn trong việc khởi động động cơ, sự phản hồi của bàn đạp ga không còn mượt mà, mức tiêu thụ nhiên liệu tăng lên, xe dễ bị chết máy đột ngột, và đồng thời đèn kiểm tra động cơ sẽ sáng lên để cảnh báo.
Các thiết bị ngoại vi đang tiêu thụ nhiều điện năng
Ngoài ra, việc sử dụng các thiết bị ngoại vi tiêu thụ điện năng lớn khi động cơ xe đã tắt cũng có thể gây ra hiện tượng đèn cá vàng. Các thiết bị như camera hành trình có chức năng giám sát liên tục 24/7, hệ thống còi báo động chống trộm, hoặc các loại đèn trang trí công suất cao có thể tiêu thụ một lượng đáng kể điện từ ắc-quy.
Trong trường hợp ắc-quy bị rút cạn điện, xe có thể gặp khó khăn khi khởi động. Nếu tình trạng ắc-quy yếu điện kéo dài, nó sẽ làm giảm tuổi thọ của ắc-quy một cách nhanh chóng và làm mất khả năng tích trữ điện. Đối với những xe có trang bị các thiết bị ngoại vi sử dụng nguồn điện từ ắc-quy, các tài xế nên lưu ý khởi động xe và để động cơ hoạt động trong khoảng 20 đến 30 phút mỗi ngày nếu không sử dụng xe thường xuyên. Điều này giúp ắc-quy luôn được sạc đầy, tránh tình trạng yếu điện và các vấn đề liên quan.
Khi phát hiện đèn báo kiểm tra động cơ trên bảng táp-lô sáng, điều quan trọng là người lái nên nhanh chóng đưa xe đến các trung tâm sửa chữa ô tô uy tín hoặc các đại lý chính hãng để tiến hành kiểm tra. Tại đây, các kỹ thuật viên sẽ sử dụng các thiết bị đọc và chẩn đoán lỗi chuyên dụng để xác định chính xác nguyên nhân gây ra vấn đề và đưa ra biện pháp khắc phục triệt để nhất, đảm bảo an toàn và hiệu suất hoạt động tối ưu cho chiếc xe.
