Công nghệ ngày càng phát triển giúp đỡ con người trong rất nhiều lĩnh vực, ngay cả việc di chuyển hằng ngày cũng có thể tự động hóa với những chiếc xe ô tô tự lái hiện đại. Cùng tìm hiểu những chiếc xe ô tô tự lái hoạt động như thế nào và mang lại lợi ích gì cho con người nhé.
Xe ô tô tự lái là gì?
Xe ô tô tự lái là dòng xe ô tô được trang bị GPS, các cảm biến, radar, lidar, camera xung quanh xe và trí tuệ nhân tạo (AI) thu thập dữ liệu để có thể tự hoạt động mà không có sự can thiệp của con người. Các dòng xe ô tô tự lái hiện nay được chia làm 05 cấp độ như sau:
- Xe ô tô tự lái cấp độ 0: con người hoàn toàn chủ động điều khiển xe ô tô
- Xe ô tô tự lái cấp độ 1: được trang bị các tính năng hỗ trợ người lái như kiểm soát hành trình, hỗ trợ giữ làn đường,…Ở cấp độ này xe ô tô có thể tự lái nhưng phải có sự giám sát của con người và người lái cần ngồi tại vị trí lái để can thiệp khi cần
- Xe ô tô tự lái cấp độ 2: các công nghệ sẽ can thiệp vào sâu hơn để mang đến sự nhàn rỗi cho người lái, xe tự lái cấp 2 được trang bị một số tính năng tự tăng tốc, tự phanh và tự đánh lái. Tuy nhiên, người lái cần quan sát và can thiệp khi cần.
- Xe ô tô tự lái cấp độ 3: xe ô tô được trang bị thêm một số tính năng tự lái và các cảm biến, radar, lidar, camera cùng trí tuệ nhân tạo AI để có thể tự lái trên một số đoạn đường nhất định ( VD: đường cao tốc), cấp độ này cho phép người lái có thể làm việc khác trong lúc xe chạy nhưng phải ngồi tại vị trí lái để can thiệp mỗi khi hệ thống tự lái yêu cầu.
- Xe ô tô tự lái cấp độ 4: gần như được tự động hóa hết tất cả mọi thứ từ quan sát, phân tích dữ liệu, đánh lái và không cần đến sự can thiệp của con người. Tuy nhiên, chỉ có thể điều khiển ở một số địa hình và thời tiết nhất định.
- Xe ô tô tự lái cấp độ 5: là dòng xe ô tô được tự động hóa hoàn toàn, xe ô tô tự lái cấp độ 5 không cần có con người giám sát và các dòng xe này sẽ không có vô lăng, mọi thứ sẽ được AI điều khiển.
Như vậy, hiện nay các dòng xe ô tô tự lái thường chỉ có cấp độ 5 là không cần sự can thiệp của con người nhưng chỉ đang được trang bị trên một số dòng xe cao cấp, đắt tiền và một số phương tiện công cộng như xe buýt tại các quốc gia phát triển và có mật độ giao thông ổn định.
Xe ô tô tự lái hoạt động như thế nào?
Xe ô tô tự lái được trang bị GPS, các cảm biến, camera, radar, lidar để có thể cảm nhận được nhiệt độ, sự rung động, các phương tiện và vật đang chuyển động xung quanh xe, đồng thời có thể tạo và duy trì bản đồ môi trường, đọc biển báo giao thông, phân biệt màu sắc, hình ảnh dưới dạng 3D để trí tuệ nhân tạo (AI) có thể phân tích và đưa ra quyết định lái xe an toàn.
Các cảm biến và camera được trang bị rất nhiều xung quanh thân xe để có thể quan sát toàn diện phía trước, sau, hai bên hông xe nhằm đảm bảo an toàn và thu thập nhiều dữ liệu nhất có thể để đưa ra quyết định lái xe an toàn nhất tùy vào tình huống giao thông.
Xe ô tô tự lái còn được trang bị các phần mềm phân tích dữ liệu tinh vi, trí tuệ nhân tạo AI, các hệ thống an toàn tự động tính toán, phân tích dữ liệu để có thể phanh, tăng tốc, nhận dạng biển báo giao thông và đưa ra phương án xử lý mà không cần đến sự can thiệp của con người.
Tóm gọn lại, xe ô tô tự lái hoạt động bằng cách thu thập dữ liệu xung quanh khu vực mà xe di chuyển qua bằng các cảm biến, camera, radar, lidar để phân tích và đưa ra quyết định lái xe an toàn mà không cần đến sự can thiệp của con người.
Xe ô tô tự lái có lợi ích gì?
Xe ô tô tự lái trải nghiệm sử dụng ô tô hiện đại hơn cho con người, giảm thiểu tình trạng tai nạn giao thông và có thể giúp một số người không còn khả năng lái xe có thể ngồi một mình trên xe và di chuyển đến nơi mình cần đến.
Ngoài ra, một số công việc sẽ được giảm tải khi xe ô tô có thể tự động hóa, ví dụ như trường học có thể đưa đón học sinh đến trường mà không cần người lái, xe buýt có thể chạy đúng tuyến đường mà không cần người điều khiển, các xe nâng có thể tự lấy hàng và sắp xếp hàng hóa vào kho,…
Nhìn chung, theo khảo sát các dòng xe ô tô tụ lái mang đến những lợi ích thiết thực sau:
- Giảm tai nạn giao thông: Phần lớn các vụ tai nạn là do lỗi của con người, xe tự lái có khả năng giảm thiểu các yếu tố như lái xe mất tập trung, say rượu hoặc mệt mỏi.
- Tăng hiệu quả giao thông: Xe tự lái có thể di chuyển gần nhau hơn và phối hợp với nhau để tối ưu hóa luồng giao thông, giảm ùn tắc.
- Tiết kiệm thời gian và tăng năng suất: Người ngồi trên xe có thể làm việc, nghỉ ngơi hoặc giải trí trong khi xe tự lái.
- Cải thiện khả năng tiếp cận: Xe tự lái có thể mang lại sự độc lập di chuyển cho người cao tuổi, người khuyết tật hoặc những người không thể lái xe.
- Giảm ô nhiễm môi trường: Xe tự lái có thể được tối ưu hóa để lái xe hiệu quả hơn, giảm tiêu thụ nhiên liệu và khí thải.
Bên cạnh những lợi ích kể trên, xe ô tô tự lái vẫn còn nhiều thách thức, trở ngại khiến cho con người chưa hoàn toàn tin tưởng 100% vào công nghệ hiện đại này trên xe ô tô.
Thách thức và trở ngại của xe ô tô tự lái
Hiện đại là vậy nhưng xe ô tô tự lái vẫn chưa hoàn toàn được tin tưởng 100%, ít ai dám chợp mắt hoặc nghĩ ngơi khi ngồi trên một chiếc xe ô tô tự lái vì còn nhiều vấn đề bất cập.
Các dòng xe ô tô tự lái hiện nay vẫn không đảm bảo được việc sẽ sử lý được hết tất cả các tình huống giao thông bất ngờ có thể xảy ra. Hoạt động trên cơ chế phần mềm điện tử nên xe ô tô tự lái hoàn toàn có thể bị kiểm soát bởi những hacker có ý định xấu.
Bên cạnh đó, cơ chế hạ tầng ở một số quốc gia hiện nay vẫn chưa đủ để có thể để một chiếc ô tô có thể tự hoạt động và chi phí đắt đỏ cũng là một trong những trở ngại lớn của dòng xe này.
Tuy nhiên, xe ô tô tự lái mới chỉ được phát triển và thương mại cách đây không lâu nên cần có thời gian để hoàn thiện thêm trong tương lái. Còn bạn, bạn có dám ngồi trên một chiếc xe ô tô tự lái không?.
