15 lỗi hộp số thường gặp trên xe ô tô

Hộp số ô tô đóng vai trò then chốt trong hệ thống truyền động của xe, với cấu tạo phức tạp gồm nhiều chi tiết cơ khí, hộp số rất dễ gặp trục trặc nếu không được bảo dưỡng định kỳ và vận hành đúng cách. Dưới đây là 15 lỗi hộp số thường gặp trên ô tô mà các bác tài cần ý. 

Lỗi hộp số ô tô là gì?

Lỗi hộp số ô tô (còn gọi là lỗi truyền động) có thể xảy ra ở cả hộp số tự động và hộp số sàn. Những sự cố này ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu suất vận hành của xe và có thể dẫn đến hỏng hóc nặng hơn nếu không được xử lý kịp thời.

15 lỗi hộp số thường gặp trên xe ô tô

Dưới đây là tổng hợp các sự cố thường xảy ra với hộp số ô tô và phương pháp xử lý:

Rò rĩ dầu hộp số

Không giống như dầu động cơ, dầu hộp số không bị đốt cháy. Chức năng chính của dầu hộp số là bôi trơn, làm mát, giảm ma sát, chống mài mòn và tăng cường hiệu suất của bộ truyền động cơ khí. Đặc biệt, với hộp số tự động, dầu còn có nhiệm vụ truyền lực và hỗ trợ quá trình chuyển số mượt mà.

Xe bị chảy nhớt hộp số là một trong những lỗi phổ biến nhất. Dấu hiệu nhận biết là có vết dầu hoặc dầu nhỏ giọt dưới gầm xe. Nguyên nhân chính thường do gioăng bị lão hóa, phớt bị vênh lệch do va chạm mạnh gây hở, hoặc phớt láp bị mòn sau thời gian dài sử dụng, hay bị rách trong quá trình tháo lắp. Tình trạng rò rỉ dầu này thường tạo ra các vũng dầu nhỏ dưới gầm xe.

Hộp số giảm độ nhạy khi sử dụng 

Lỗi hộp số giảm độ nhạy khá khó để nhận biết nếu người lái không thực sự tinh ý. Khi hộp số đã có vấn đề, xe thường xuất hiện các dấu hiệu nghiêm trọng hơn như khó giảm số, bị trượt số, hoặc không thể chuyển số.

Mọi loại hộp số đều được thiết kế để hỗ trợ người lái chuyển số nhanh chóng và hiệu quả. Vì vậy, nếu bạn cảm thấy độ nhạy khi chuyển số không còn như trước, đó là dấu hiệu cho thấy hộp số đang gặp trục trặc và cần được kiểm tra, sửa chữa. Việc chuyển số không còn nhanh nhạy như trước là một dấu hiệu rõ ràng.

• Đối với hộp số sàn: Người lái có thể nhận biết qua cảm giác xe bị ì. Nếu dải vòng tua máy tăng lên khi chuyển số nhưng xe vẫn ì ạch, không đạt hiệu suất như trước, rất có thể hộp số đã bị lỗi.
• Đối với hộp số tự động: Sự kém nhạy thể hiện rõ nhất ở chế độ D (Drive) và P (Park). Nếu gặp khó khăn khi chuyển từ các chế độ khác về hai chế độ này trong khi xe đang chạy, hộp số của bạn đang có vấn đề và cần được kiểm tra để xác định nguyên nhân.

Xe và hộp số bị rung

Hiện tượng rung giật sẽ khác nhau tùy thuộc vào loại hộp số. Với hộp số sàn, xe thường bị rung khi chuyển sang số mới. Với hộp số tự động, hiện tượng này dễ nhận thấy nhất khi xe tăng giảm tốc độ.

Khi xe di chuyển, nếu hộp số gặp lỗi, người lái sẽ nhận thấy vận tốc thực tế của xe không tương ứng với tốc độ của động cơ. Nguyên nhân có thể do các chi tiết như bánh răng, vòng đai, trục quay, hoặc các đĩa ma sát bị ăn mòn. Ngoài ra, các van điện tử bị hư hỏng ở một cấp số cụ thể cũng có thể là lý do.

Xe bị trượt, nhảy số

Đối với xe ô tô số sàn, nếu hộp số hoạt động bình thường, xe sẽ duy trì ở số mà người lái đã chọn cho đến khi có sự điều chỉnh tiếp theo. Tuy nhiên, nếu hộp số bị lỗi, xe có thể tự động nhảy số bất ngờ, thậm chí tự đẩy cần chuyển số về số “mo” (số 0).

Xe số sàn bị trượt số chủ yếu do ly hợp bị trượt. Có nhiều nguyên nhân gây trượt ly hợp:

• Đĩa ma sát, đĩa ép, bạc đạn pitê, bạc đạn bánh đà bị mòn. Nhà sản xuất khuyến cáo nên thay đĩa ma sát sau mỗi 30.000 – 50.000 km. Việc thường xuyên đặt chân lên bàn đạp ly hợp khi không sử dụng cũng khiến đĩa ma sát nhanh mòn.
• Đĩa ma sát bị dính dầu do rò rỉ dầu hộp số, làm ly hợp bị trượt.
• Đĩa ép yếu, lò xo trên đĩa ép bị hỏng, không đủ lực, làm đĩa ma sát bị trượt.

Để kiểm tra xem ly hợp hộp số sàn có bị trượt hay không rất đơn giản: để xe ở số 3 và nổ máy. Nếu ly hợp bình thường, xe sẽ không di chuyển. Nếu ly hợp bị trượt, tốc độ động cơ sẽ tăng cao, xe bắt đầu chuyển động và xuất hiện mùi khét ở khoang động cơ. Có nhiều yếu tố gây ra hiện tượng xe bị trượt hộp số.

Đối với xe hộp số tự động, đặc biệt là hộp số vô cấp CVT: Lỗi xe bị trượt số cũng khá phổ biến. Nếu hộp số hoạt động bình thường, xe sẽ tự động chuyển số theo tốc độ. Nhưng khi hộp số bị trượt, động cơ không thể truyền công suất đến các bánh xe, dẫn đến tốc độ xe không tương thích với tốc độ động cơ. Nguyên nhân có thể do dầu hộp số bị rò rỉ, làm mất khả năng làm kín đầu trục sơ cấp và phốt cầu

Xe bị trượt hộp số khá nguy hiểm vì có thể khiến người lái mất kiểm soát phương tiện, khó chủ động trong các tình huống khẩn cấp. Do đó, nếu phát hiện xe bị trượt số, cần đưa xe đến các trung tâm bảo dưỡng để xử lý ngay, tránh những sự cố không mong muốn.

Xe khó vào số hoặc không vào số được

Lỗi này thường gặp ở xe hộp số sàn (số tay). Người lái sẽ khó hoặc không thể chuyển từ cấp số này sang cấp số khác, hoặc thậm chí không thể về số “mo” dù đã đạp hết côn và gạt cần số. Nếu xe có dấu hiệu này, chắc chắn hộp số đang có vấn đề.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng xe khó vào số hoặc không vào số được:

• Dây cáp chuyển số bị lỏng hoặc mòn, bộ đồng tốc bị mòn.
• Xe bị chảy dầu hộp số dẫn đến mức dầu thấp, hoặc dầu đã lâu không được thay, bị cạn, biến chất, hoặc sử dụng dầu không đúng loại.
• Cảm biến hộp số bị lỗi. Đối với xe ô tô số tự động, cảm biến hộp số đóng vai trò quan trọng trong việc giúp bộ điều khiển điện tử đưa ra các xử lý chuyển số phù hợp. Nếu cảm biến hộp số gặp lỗi, việc chuyển số cũng sẽ gặp vấn đề.
• Ống chân không bị tắc, ngắt kết nối.
• Hỏng khớp một chiều hoặc cánh tua-bin bên trong biến mô hộp số.
• Bộ ly hợp bị hỏng là một trong những nguyên nhân khiến xe khó vào số.

Ô tô vào số bị kêu

Với lỗi này, xe sẽ phát ra những âm thanh khác nhau tùy theo loại hộp số. Thông thường, khi về số N hoặc chuyển số (đặc biệt khi vào số 1), xe sẽ phát ra tiếng rít, tiếng rè rè ngắn, tiếng cạch cạch hoặc tiếng kẹt kẹt.

Nguyên nhân phổ biến nhất gây tiếng kêu trong hộp số là do thiếu dầu bôi trơn. Trong hộp số, khi các bánh răng ma sát liên tục mà lượng dầu bôi trơn thấp hoặc dầu không đạt chuẩn, sẽ gây ra tiếng kêu. Với xe số sàn, nếu tiếng kẹt xuất hiện dù đã cắt hết côn, phần lớn là do thiếu dầu hộp số. Ô tô vào số bị kêu thường do thiếu dầu hộp số.

Tiếng kêu trong hộp số cũng có thể do bánh răng hộp số bị mòn. Riêng với xe số sàn, nếu có tiếng kêu ở vị trí số nào, khả năng cao là bánh răng ở cấp số đó đã bị mòn.

Ngoài ra, còn một số nguyên nhân khác khiến hộp số ô tô kêu như: bộ đồng tốc bị mòn, hộp số bị lắp sai vị trí, bạc đạn bị mòn. Bên cạnh đó, cũng có thể do các lý do khác như: khớp các đăng trong bị mòn, cao su chân máy hay hộp số bị lỏng, hoặc bộ vi sai gặp vấn đề.

Với dòng xe số sàn, bên cạnh lỗi hộp số, tiếng kêu trong xe cũng có thể xuất phát từ côn. Dấu hiệu phân biệt đơn giản nhất giữa hai lỗi này là việc người lái đã nhấn hết chân côn nhưng côn không tự cắt, và khi xe sang số phát ra tiếng rít.

Ô tô có mùi khét

Khi đang lái xe số sàn hay số tự động mà ngửi thấy mùi khét trên xe, rất có thể nguyên nhân là từ hộp số. Hộp số có mùi khét chủ yếu do dầu hộp số bị quá nhiệt.

Nhiệm vụ chính của dầu hộp số là bôi trơn, nhưng dầu còn giúp làm mát và lưu thông nhiệt trong quá trình hộp số vận hành. Nếu thiếu dầu hoặc dầu không đảm bảo chất lượng, dầu có thể bị quá nhiệt, cháy và biến chất nặng, gây ra mùi cháy hoặc mùi khét.

Tình trạng này kéo dài sẽ gây hại đến các chi tiết bên trong hộp số và ảnh hưởng đến khả năng vận hành của hộp số. Để khắc phục, cần kiểm tra gấp dầu hộp số và bổ sung, thay mới dầu nếu cần thiết. Thông thường, dầu hộp số có màu đỏ. Nếu dầu chuyển sang màu đen, xanh hoặc nâu đậm, cần thay mới ngay lập tức. Khi dầu hộp số bị quá nhiệt, xe ô tô sẽ có mùi khét.

Mùi khét cũng có thể bắt nguồn từ côn đối với xe số sàn. Việc sử dụng côn không đúng cách cũng có thể gây mùi khét, bởi khi đó, các má côn sẽ chịu lực ma sát cực lớn và sinh ra mùi. Do vậy, người lái cần đặc biệt lưu tâm đến việc điều khiển chân côn của xe.

Hộp số ô tô bị nóng

Hộp số bị nóng là một lỗi khá phổ biến, đặc biệt với các dòng xe sử dụng hộp số ly hợp kép DCT khô. Khi hộp số bị quá nhiệt, đèn báo lỗi hộp số trên xe sẽ bật sáng kèm theo cảnh báo yêu cầu dừng xe để nghỉ. Nguyên nhân hộp số DCT bị nóng thường do ly hợp ma sát nhiều khi xe dừng/đi quãng ngắn liên tục. Với các loại hộp số khác, hộp số bị nóng có thể do xe bị thiếu dầu, cạn dầu làm nhiệt độ dầu trong hộp số tăng cao.

Nếu đang lái xe mà đèn báo lỗi hộp số quá nhiệt bật sáng, cần tấp xe vào lề, chuyển về số P, vẫn để xe nổ máy và chờ khoảng 5 – 10 phút để hộp số nguội. Nếu tình trạng này tái diễn nhiều lần, nên đưa xe đi kiểm tra.

Đèn báo lỗi bật sáng

Đèn báo lỗi hộp số tự động có ký hiệu hình bánh răng, bên trong có dấu chấm than. Khi sáng, đèn thường có màu vàng hoặc đỏ tùy theo xe. Có ba nguyên nhân phổ biến khiến đèn báo lỗi hộp số bật sáng: nhiệt độ dầu, áp suất dầu và mức dầu bên trong hộp số đang có vấn đề.

Trong một số trường hợp, xe báo lỗi hộp số vì cảm biến hộp số bị lỗi. Để kiểm tra, người lái đưa xe về P, tắt máy và kéo phanh tay. Đợi một lúc rồi khởi động xe lại. Nếu đèn báo lỗi hộp số không sáng nữa thì lỗi cảm biến đã được xử lý. Trong trường hợp đèn báo lỗi hộp số vẫn sáng, có nghĩa là xe đang thực sự gặp trục trặc ở hộp số và cần đưa đến gara để kiểm tra, xử lý.

Đèn Check Engine phát sáng

Trong nhiều trường hợp, đèn báo lỗi động cơ – Check Engine bật sáng không chỉ báo hiệu hệ thống truyền động hay động cơ gặp vấn đề mà còn có thể do hộp số bị lỗi. Với lỗi này, cần đưa xe đến gara để kiểm tra bằng các phương pháp và công cụ chuyên nghiệp. Đèn báo lỗi động cơ – Check Engine bật sáng cũng có thể do hộp số gặp lỗi.

Cảm biến hộp số bị lỗi

Với xe ô tô số tự động, cảm biến tốc độ hộp số giúp truyền tín hiệu để bộ xử lý tính toán tỷ số truyền phù hợp. Có hai cảm biến hộp số: cảm biến tốc độ trục đầu vào (IIS) và cảm biến tốc độ trục đầu ra (OSS). Nếu một trong hai cảm biến này gặp lỗi, sẽ ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống truyền lực của hộp số. Cảm biến hộp số được dùng để ghi lại tốc độ đầu vào và đầu ra.

Dấu hiệu cảm biến hộp số bị lỗi:

• Chuyển số không mượt mà, bị thô, nhanh hơn bình thường, không đúng.
• Hệ thống kiểm soát hành trình không hoạt động, vì cảm biến hộp số cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giám sát điều khiển hành trình.
• Đèn kiểm tra động cơ bật sáng.

Nước vào hộp số

Nước vào hộp số ô tô là lỗi gây nhiều lo lắng cho chủ xe. Nguyên nhân thường do xe bị ngập nước. Nếu xe chưa từng ngập nước, rất có thể nước vào hộp số theo đường ống cắm thước thăm dầu. Khi rửa xe, nếu thước thăm dầu không cắm hết hoặc xịt rửa khoang động cơ không đúng cách, nước có thể lọt vào hộp số. Nước vào hộp số ô tô là lỗi nghiêm trọng cần khắc phục sớm.

Khi xe bị nước vào hộp số, cần xử lý càng sớm càng tốt để tránh gây hại cho các chi tiết bên trong. Cách xử lý tốt nhất là đưa xe đến xưởng, tháo hộp số, vệ sinh sạch sẽ các chi tiết.

Cần số bị lõng

Cần số bị lỏng là lỗi thường gặp ở những xe đã sử dụng nhiều năm. Đây không phải là lỗi nghiêm trọng, gần như không ảnh hưởng đến sự vận hành của hộp số. Nguyên nhân cần số bị lỏng đa phần là do bạc ở cần số bị vỡ. Chỉ cần đưa xe ra gara nhờ thợ tiện lại là được.

Võ hộp số ô tô

Vỡ hộp số ô tô là hiện tượng bánh răng hộp số bị vỡ. Nếu bánh răng bơm dầu bị vỡ, sẽ gây mất áp suất dầu hộp số, ảnh hưởng rất lớn đến việc truyền lực từ động cơ đến hộp số và từ hộp số đến các bánh xe. Thậm chí xe có thể bị mất truyền lực và dừng đột ngột, đạp ga nhưng xe không chạy. Lỗi này rất nguy hiểm vì dễ dẫn đến các tình huống mất kiểm soát, đặc biệt khi xe đang chạy tốc độ cao, leo dốc hay xuống đèo. Vỡ hộp số ô tô là một lỗi cực kỳ nguy hiểm.

Đây là lỗi mà một số chủ xe Ford đã gặp phải, gây ra nhiều tranh cãi giữa khách hàng và Ford Việt Nam vào tháng 7/2020. Trong những năm trước đó, Ford cũng từng vướng vào không ít lùm xùm về hộp số.

Côn không cắt

Đây là lỗi thường gặp ở các dòng xe ô tô số sàn. Dù đã đạp hết chân côn nhưng côn vẫn không cắt hoàn toàn. Khi này, những lá côn vẫn tiếp tục ép vào bánh đà, dẫn đến việc chuyển số khó và kèm theo tiếng kêu khó chịu. Để khắc phục lỗi này, chỉ cần điều chỉnh lại khoảng hành trình của chân côn.

Cách kiểm tra và sữa chửa hộp số ô tô

Hộp số ô tô là một bộ phận cực kỳ quan trọng trong toàn bộ hệ thống vận hành của xe. Nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào ở hộp số, cần đưa xe đi kiểm tra ngay lập tức.

Bởi lẽ, hộp số bị lỗi rất dễ ảnh hưởng đến sự vận hành chung của xe, nghiêm trọng hơn là gây ra các tình huống nguy hiểm như xe mất truyền lực, dừng đột ngột. Mặt khác, hộp số được cấu tạo từ rất nhiều chi tiết cơ khí phức tạp. Do đó, nếu không khắc phục lỗi sớm mà để tình trạng trở nên nặng hơn, chi phí sửa chữa hộp số sẽ rất tốn kém.

Giá sửa chữa hộp số phụ thuộc vào tình trạng lỗi cũng như dòng xe. Ví dụ, chi phí sửa chữa lỗi hộp số của các dòng xe nhỏ như Kia Morning, Toyota Vios sẽ thường “mềm” hơn so với các dòng xe lớn như Toyota Innova, Toyota Fortuner. Đặc biệt, giá sửa chữa hộp số của các dòng xe sang như Mercedes, BMW, Audi thường khá cao.

Nếu xe bị lỗi hộp số, cần đưa đến những nơi sửa chữa hộp số chuyên nghiệp để kiểm tra và khắc phục. Tốt nhất là nên chọn hệ thống gara chính hãng, đặc biệt là đối với các dòng xe ô tô hạng sang. Còn nếu muốn sửa chữa bên ngoài để tiết kiệm chi phí, nên ưu tiên các địa chỉ uy tín, đáng tin cậy.